STOSUNEK PRACY

1. Nawiązanie stosunku pracy – strony, podstawy nawiązania, formy i elementy stosunku pracy.
2. Rodzaje umów o pracę

• umowa o pracę na czas nieokreślony
• umowa o pracę na czas określony
  • na jak długi okres można zawrzeć umowę na czas określony i czy istnieją wyjątki?
  • na co należy zwrócić uwagę przy zawieraniu kolejnych umów na czas określony z tym samym pracownikiem?
  • kiedy warto zawrzeć umowę o pracę na tzw. „zastępstwo”?
  • nowa zasady wypowiadania umów na czas określony
• umowa na okres próbny
  • cel umowy na okres próbny oraz okresy trwania
  • zasady zawierania umów na okres próbny
• treść umowy o pracę po zmianach

3. Zmiana warunków umowy o pracę

• porozumienie zmieniające
• wypowiedzenie zmieniające

Ustanie stosunku pracy

1. Sposoby ustania stosunku pracy
2. Zasady wypowiadania i rozwiązywania umów o pracę

• jak zgodnie z prawem rozstać się z pracownikiem
• porozumienie stron – najbardziej bezkonfliktowy sposób rozstania się z pracownikiem?
• jak prawidłowo uzasadnić wniosek o wypowiedzenie pracownikowi umowy o pracę na czas określony oraz nieokreślony
• jak precyzyjnie i dokładnie przełożony winien wskazać przyczynę wypowiedzenia lub rozwiązania umowy
• jak rozwiązać umowę o pracę zawartą na okres próbny i umowę na czas określony

3. Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia

• „dyscyplinarka” (art. 52 K.p.)
• rozwiązanie umowy o pracę w przypadku długotrwałej choroby, czy są jakieś szczególne uwarunkowania

4. Odpowiedzialność porządkowa pracowników

• przesłanki odpowiedzialności porządkowej
• katalog kar jakie pracodawca ma prawo stosować wobec pracowników naruszających zasady obowiązujące w zakładzie pracy
• zasady nakładania kar porządkowych

DOKUMENTACJA PRACOWNICZA

1. Prowadzenie dokumentacji pracowniczej

• formy prowadzenia dokumentacji pracowniczej
• zmiana formy prowadzenia dokumentacji pracowniczej
• udostępnianie lub kopiowanie dokumentacji
• niszczenie i usuwanie dokumentacji
• wymogi w zakresie przechowywania dokumentacji papierowej

2. Najważniejsze zasady prowadzenia akt osobowych

• podział akt osobowych na części A, B, C, D i E – szczegółowa charakterystyka poszczególnych części akt osobowych
• sposób gromadzenia dokumentów w poszczególnych częściach akt
• usuwanie dokumentów z akt osobowych

3. Dokumentacja związana z ewidencjonowaniem czasu pracy – rejestrowanie i prowadzenie ewidencji czasu pracy

• części składowe dokumentacji związanej z ewidencjonowaniem czasu pracy
• udostępnianie ewidencji czasu pracy i wprowadzanie zmian

4. Dokumentacja płacowa
5. Dokumentowanie urlopów wypoczynkowych
6. Zasady i okresy przechowywania dokumentacji pracowniczej
7. Konsekwencje nieprawidłowości w zakresie dokumentacji pracowniczej

• odpowiedzialność i wykroczenia dotyczące nieprawidłowości w zakresie prowadzenia dokumentacji pracowniczej

8. Skrócenie okresu przechowywania/archiwizowania dokumentacji pracowniczej
9. Omówienie wybranych dokumentów pracowniczych

• umowa o pracę, z uwzględnieniem nowych wymogów co do treści umowy od 26 kwietnia 2023 r.
• oświadczenia: o wypowiedzeniu umowy o pracę i o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenie – wymogi formalne
• dodatkowa informacja o warunkach zatrudnienia wg stanu obowiązującego od 26 kwietnia 2023 r.
• świadectwo pracy po zmianach przepisów w 2023 r. (praca zdalna, wdrożenie dyrektywy work life balance) – omówienie szczegółów zmian i poprawności ich wykazywania w treści świadectwa pracy

URLOPY i ZWOLNIENIA OD PRACY

1. Nabycie prawa i wymiar urlopów wypoczynkowych pracowników – informacje ogólne
2. Proporcjonalny urlop wypoczynkowy pracownika pełnoetatowego i niepełnoetatowego

• zasady zaokrąglania przy obliczeniach urlopowych
• zmiana pracodawcy w trakcie roku
• urlop proporcjonalny niepełnoetatowca
• zmiana wymiaru etatu w trakcie miesiąca
• urlop uzupełniający – stały czy proporcjonalny?
• potrącanie urlopu z tytułu nadwyżkowego wykorzystania u poprzedniego pracodawcy
• pula urlopowa i udzielanie urlopu na godziny

3. Nabycie urlopu w pierwszym roku kariery zawodowej

• rozliczanie urlop z dołu
• brak obowiązku zaokrąglania wymiaru urlopu
• rozliczanie urlopu przy zmianie pracodawcy w trakcie pierwszego roku pracy
• pierwszy urlop w przypadku podjęcia pracy w ostatnich tygodniach roku kalendarzowego

4. Tryby udzielania urlopu wypoczynkowego i zmiana terminu urlopu

• termin końcowy udzielenia urlopu wypoczynkowego
• realizacja wymogu zaplanowania co najmniej 14-dniowej części urlopu wypoczynkowego – prawo czy obowiązek
• plan urlopowy a wnioski urlopowe – różnica z punktu widzenia uprawnień pracodawcy
• urlop udzielany na żądanie pracownika (czy pracodawca może odmówić udzielenia takiego urlopu, forma składania wniosku, termin złożenia wniosku, data wykorzystania urlopu na żądanie)
• przymusowe udzielenie pracownikowi urlopu wypoczynkowego (okres wypowiedzenia, problem z terminowym wykorzystaniem urlopu)
• zmiana terminu urlopu z uwagi na potrzeby pracodawcy
• choroba pracownika i inne okoliczności uniemożliwiające kontynuację urlopu

5. Staż pracy do celów urlopowych

• okresy uwzględniane i pomijane w stażu pracy
• zagraniczny staż pracy
• edukacja w stażu pracy
• zasiłek dla bezrobotnych i stypendia stażowe
• okresy pracy na roli w stażu ogólnozakładowym
• metody sumowania poszczególnych okresów zatrudnienia

6. Urlop bezpłatny

• tryb udzielenia urlopu bezpłatnego
• zakaz stosowania przymusowych urlopów bezpłatnych na czas przestoju
• urlop bezpłatny a staż pracy

7. Nieobecności w pracy oraz zwolnienia od pracy

• nieobecności usprawiedliwione i nieusprawiedliwione
• „urlopy okolicznościowe”
• zwolnienia od pracy
• sposoby i zasady usprawiedliwiania nieobecności

8. Urlopy i zwolnienia związane z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych

• pracownicy uprawnieni do urlopów i zwolnień
• wymiar urlopu szkoleniowego i dodatkowych zwolnień
• umowa lojalnościowa
• problem dorozumianego przyznania uprawnień

9. Zasady naliczania i wypłaty wynagrodzenia za urlop oraz ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop

DYREKTYWA WORK-LIFEBALANCE – wpływ obowiązku wdrożenia na prawa i obowiązki stron stosunku pracy

1. Kodeks pracy po zmianach w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów
2. Zasady i formy udzielania dni wolnych w związku z siłą wyższą
3. Nowy urlop opiekuńczy – prawo i zasady udzielania
4. Urlop rodzicielski – nowe zasady udzielania
5. Urlop ojcowski – nowe zasady udzielania
6. Zmiana wysokości zasiłku za czas urlopu rodzicielskiego i macierzyńskiego
7. Uprawnienia dla rodziców dzieci do 8 roku życia dziecka
8. Elastyczna organizacja pracy – kto i na jakich warunkach może z niej skorzystać
9. Dodatkowa ochrona pracowników korzystających z rozwiązań wprowadzonych dyrektywą work-life-balance

CZAS PRACY

1. Definicje z zakresu czasu pracy – usystematyzowanie wiedzy

• czas pracy
• normy czasu pracy a wymiar czasu pracy
• doba pracownicza
• tydzień
• rozkład czasu pracy
• okres rozliczeniowy
• odpoczynki
• przerwy w pracy

2. Zasady dotyczące organizacji czasu pracy – wymiar czasu pracy, systemy, rozkłady i okresy rozliczeniowe czasu pracy

• wymiar czasu pracy w pełnym i niepełnym wymiarze czasu pracy – zasady ustalania
• obowiązkowe zapisy dotyczące czasu pracy w umowach o pracę zawieranych na część etatu
• normy czasu pracy oraz wymiar czasu pracy w informacji o dodatkowych warunkach zatrudnienia
• systemy czasu pracy, rozkłady czasu pracy oraz okresy rozliczeniowe – rodzaje oraz zasady ich
• wprowadzania na gruncie zakładu pracy (układy zbiorowe, regulaminy, obwieszczenia i inne)
• zadaniowy czas pracy – jak i w stosunku do kogo może być stosowany?
• ruchomy i elastyczny czas pracy – szczególne rozkłady czasu pracy – na czym polegają i jak je wprowadzić i stosować w zakładzie pracy
• zasada 5-dniowego tygodnia pracy w różnych systemach i rozkładach czasu pracy – co oznacza i dlaczego jest tak istotna

3. Praca w godzinach nadliczbowych i w dniach wolnych od pracy

• definicja godzin nadliczbowych
• dopuszczalność pracy w godzinach nadliczbowych
• godziny nadliczbowe – obowiązek czy przywilej pracownika?
• rodzaje godzin nadliczbowych i zasady ich kwalifikowania w różnych systemach czasu pracy
• godziny ponadwymiarowe i nadliczbowe niepełnoetatowców
• rekompensata pracy w godzinach nadliczbowych – czas wolny oraz dni wolne
• dopuszczalność finansowej rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych – wynagrodzenie i dodatki jak je prawidłowo naliczyć
• rozliczanie godzin nadliczbowych a okres rozliczeniowy

4. Praca w niedziele i święta

• dopuszczalność pracy w niedziele i święta
• rozliczanie pracy w niedziele i święta – kiedy niedziela i święto jest zwykłym dniem pracy?
• praca w niedziele i święta a zasada 5-dniowego tygodnia pracy
• praca w niedziele i święta a godziny nadliczbowe z tytułu przekroczenia normy dobowej i tygodniowej
• zakaz pracy w niedziele – kogo dotyczy?

5. Praca w porze nocnej

• definicja pory nocnej i zasady jej wprowadzania w zakładzie pracy
• pracownik pracujący w nocy
• zakazy w zakresie pracy w porze nocnej
• pora nocna a nadgodziny
• rozliczenie finansowe pracy w porze nocnej – dodatki ustawowe i wewnątrzzakładowe

6. Dyżur

• pojęcie dyżuru
• dopuszczalność dyżuru
• dyżur a godziny nadliczbowe

7. Wyjścia prywatne

• wniosek o wyjście prywatne
• możliwość i zasady odpracowania wyjścia prywatnego
• odpracowanie oraz nieodpracowanie wyjścia prywatnego a prawidłowe rozliczenie wynagrodzenia
• wyjścia prywatne a godziny nadliczbowe
• dokumentowanie wyjść prywatnych

8. Czas pracy osób zarządzających zakładem pracy lub jego wydzieloną jednostką
9. Czas pracy pracowników niepełnosprawnych
10. Planowanie i rozliczenie czasu pracy

• planowanie czasu pracy w różnych systemach czasu pracy i w różnych okresach rozliczeniowych
• harmonogramy czasu pracy: zasady sporządzania przy uwzględnieniu obowiązującego nominału, odpoczynków dobowych i tygodniowych, zasada 5-dniowego tygodnia
• zasady wprowadzania zmian w zaplanowanym harmonogramie/rozkładzie czasu pracy
  praca zmianowa a harmonogram
• dwukrotne rozpoczynanie pracy w tej samej dobie pracowniczej
• plan pracy, a rozliczenie czasu faktycznie przepracowanego
• wpływ zwolnienia lekarskiego na rozliczenie czasu pracy
• urlop wypoczynkowy, a zmiana grafiku/harmonogramu czasu pracy
• rozliczenia czasu pracy w przypadku nieprzepracowania przez pracownika pełnego okresu rozliczeniowego
• ograniczenia w zakresie czasu pracy a jego planowanie
  • dopuszczalna liczba godzin pracy w skali dnia, tygodnia, miesiąca, okresu rozliczeniowego
  • rodzaje i limity godzin nadliczbowych
  • konieczność zapewnienia odpoczynku dobowego i tygodniowego – na czym polega

11. Dokumentowanie czasu pracy

• co wchodzi w skład dokumentacji dotyczącej ewidencjonowania czasu pracy
• ewidencja czasu pracy – obowiązek i zasady jej prowadzenia
• udostępnianie ewidencji czasu pracy i wprowadzanie do niej zmian
• listy obecności i inne dokumenty oraz sposoby potwierdzające przybycie i obecność pracowników w pracy – obowiązki, zasady i obostrzenia
• przechowywanie dokumentacji dotyczącej czasu pracy

12. Konsekwencje naruszania przepisów o czasie pracy dla pracownika i dla pracodawcy

• kary porządkowe wymierzane przez pracodawcę dla pracowników nieprzestrzegających przepisów o czasie pracy
• obowiązki oraz zakres odpowiedzialności: pracodawcy, kierowników/dowódców zmiany / brygadzistów z tytułu niewłaściwej organizacji i rozliczenia czasu pracy podległych pracowników (odpowiedzialność porządkowa, odpowiedzialność karna)

13. Nowe uprawnienia pracownicze

• urlop opiekuńczy
• zwolnienie z powodu siły wyższej
• elastyczna organizacja pracy

PŁACE

Lista płac – problemy z praktyki

1. Sytuacje szczególne przy ustalaniu kwoty wynagrodzenia
2. definicja przychodu i ustalenie momentu powstania przychodu w tym świadczeń niepieniężnych
3. wpływ złożonych przez pracownika wniosków i oświadczeń na kalkulację wynagrodzenia

• omówienie szczególnych przypadków dotyczących stosowania podstawowych i podwyższonych kosztów uzyskania przychodów (wypłata wynagrodzenia i zasiłku w tym samym miesiącu, dwie wypłaty w miesiącu, wypłata po ustaniu zatrudnienia, koszty uzyskania przychodów a praca zdalna…)
• zasady stosowania i wpływ kwoty wolnej na wysokość wynagrodzenia netto
• kalkulacja wynagrodzenia przy zastosowaniu zasad preferencyjnego opodatkowania
• kalkulacja wynagrodzenia po przekroczeniu limitu ulgi podatkowej PIT ZERO (85.528zł), a wniosek podatnika o niepobieranie zaliczki na podatek dochodowy

3. kalkulacja wynagrodzenia przy niskich wypłatach– ograniczenie składki zdrowotnej do wysokości podatku ze szczególnym zwróceniem uwagi na zatrudnionych korzystających z ulgi PIT ZERO oraz otrzymujących w jednym miesiącu kilka wypłat, czy też wynagrodzenie ze stosunku pracy i zasiłek
4. kalkulacja wynagrodzenie w przypadku przekroczenie progu podatkowego oraz limitu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie E-R, z uwzględnieniem świadczeń niepieniężnych oraz nieoskładkowanych
5. rozliczenie zwrotu nadpłaconych składek na ubezpieczenie E-R w związku z przekroczeniem rocznego limitu
6. Ustalanie składników wynagrodzenia – wybrane zagadnienia
7. ustalanie wynagrodzenia za pracę w przypadku nieprzepracowania przez pracownika pełnego miesiącaz powodu choroby lub innej przyczyny, zatrudnionego w różnych wymiarach i systemach czasu pracy, w tym w równoważnym systemie czasu pracy – przypadki szczególne
8. ustalanie wynagrodzenia i dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych

• składniki wynagrodzenia stanowiące podstawę wyliczenia „normalnego wynagrodzenia” za pracę w godzinach nadliczbowych
• definicja stawki osobistego zaszeregowania stanowiącej podstawę wypłaty dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych
• ustalanie dodatków za pracę w godzinach nadliczbowych pracownikom zatrudnionych w systemie akordowym

III. Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy i ekwiwalent za niewykorzystany urlop

1. wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy w pierwszym miesiącu zatrudnienia
2. problem premii uznaniowej w podstawie urlopowej – stanowisko sądów
3. zmiana wysokości składników i zmiana zasad wynagradzania a wynagrodzenie za urlop
4. różnice pomiędzy wyliczaniem wynagrodzenia za urlop a ustalaniem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy
5. zasady uzupełniania wynagrodzenia przy ustalaniu ekwiwalentu za urlop
6. ustalanie należnego pracownikowi ekwiwalentu za urlop w przypadku zatrudnienia i ustania zatrudnienia w tym samym miesiącu
7. Wybrane zagadnienia z rozliczania świadczeń z tyt. niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby i macierzyństwa
8. definicja przychodu pracownika dla potrzeb ustalenia podstawy zasiłkowej
9. składniki przyjmowane i pomijane przy ustalaniu podstawy zasiłkowej
10. składniki za okresy nie dłuższe niż miesiąc i składniki za okresy dłuższe niż miesiąc w podstawie zasiłkowej – zasady ich ujmowania
11. zasady uzupełniania wynagrodzenia w celu ustalenia podstawy zasiłkowej z tyt. usprawiedliwionych absencji ze szczególnym zwróceniem uwagi na sposób uzupełniania podstawy zasiłkowej z powodu absencji spowodowanej siłą wyższą
12. zasady uzupełniania wynagrodzenia przy ustalaniu podstawy zasiłkowej w przypadku przekroczenia rocznego limitu na ubezpieczenie E-R – średni wskaźnik składek
13. świadczenie chorobowe za dzień częściowo przepracowany – pracownik po kilku godzinach pracy idzie do lekarza i na ten dzień otrzymuje zwolnienie lekarskie
14. zasady wypłaty świadczeń chorobowych, jeśli nastąpiła jednodniowa lub kilkudniowa przerwa pomiędzy następującymi po sobie umowami o pracę
15. wpływ zmiany etatu na podstawę wymiary świadczeń chorobowych

• zmiana wymiaru czasu pracy w miesiącach przed powstaniem prawa do świadczeń chorobowych
• zmiana wymiaru czasu pracy w miesiącu powstania prawa do świadczeń chorobowych
• zmiana wymiaru czasu pracy w miesiącu następującym po miesiącu powstania prawa do świadczeń chorobowych

9. wpływ zawarcia z pracownikiem umowy zlecenia lub umowy o dzieło na podstawę zasiłkową
10. Potrącenia z wynagrodzeń i zasiłków – wybrane zagadnienia
11. ustalanie kwot wolnych od potrąceń w przypadku różnych grup pracowników z uwzględnieniem stanowiska GIP i Krajowej Rady Komorniczej
12. wpłaty do PPK a kwota wolna od potrąceń
13. zasady dokonywania potrąceń w przypadku zatrudnienia pracownika za część etatu oraz gdy zatrudnienie pracownika trwa przez część miesiąca
14. potrącenia komornicze i administracyjne ze świadczeń wypłacanych z ZFŚS
15. zbieg w egzekucji komorniczej, administracyjnej i komorniczo-administracyjnej z uwzględnieniem zmian wprowadzonych zmianą ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji
16. wypłata zawyżonego wynagrodzenia a możliwości pracodawcy w wyegzekwowaniu zwrotu
17. zasady dokonywania potrąceń z zasiłków – limity i kwoty wolne

Praktycznie i prosto o ustalaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, okolicznościowy, z tyt. działania siły wyższej, ekwiwalentu za niewykorzystany urlop oraz wynagrodzenia za czas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy

1. Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy

• podstawy prawne kalkulacji wynagrodzenia za urlop
• składniki wynagrodzenia uwzględnione i pomijane w podstawie wymiaru wynagrodzenia za urlop
• wypoczynkowy – które przyjmujemy a które pomijamy?
• charakter składnika i jego wpływ na wynagrodzenie za urlop – składniki stałe i zmienne, składniki obowiązkowe i fakultatywne w wynagrodzeniu urlopowym
• ustalanie wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy w przypadku wyłącznie stałych elementów wynagrodzenia
• sposób obliczania wynagrodzenia za urlop ze zmiennych elementów
• godziny nadliczbowe i wynagrodzenie za pracę w nocy w wynagrodzeniu urlopowym
• składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż miesiąc a wynagrodzenie za urlop
• wpływ zmiany wysokości składników wynagrodzenia na wynagrodzenie za urlop
• wpływ zmiany zasad wynagradzania na tzw. średnią urlopową
• kalkulacja wynagrodzenia za urlop w przypadku wypłaty wynagrodzenia z tzw. przesunięciem
• wyliczenie wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy udzielony na przełomie miesięcy
• wyliczenie wynagrodzenia za urlop w przypadku nieprzepracowanego pełnego miesiąca
• wyliczenie wynagrodzenia za urlop po powrocie z dłuższej absencji np. po urlopie macierzyńskim.
• ustalenie wynagrodzenia za urlop po zawarciu kolejnej umowy o pracę z tym samym pracownikiem.
• wynagrodzenie za urlop a świadczenie urlopowe

2. Wynagrodzenie za okresy nieświadczenia pracy

• wynagrodzenie za urlop okolicznościowy
• wynagrodzenie z tytułu zwolnienia z powodu działania siły wyższej
• wynagrodzenie za czas zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy

3. Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy

• podstawy prawne stosowane przy wyliczeniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop
• składniki wynagrodzenia stanowiące podstawę ekwiwalentu
• składniki pomijane przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop
• metoda obliczania ekwiwalentu ze stałych składników wynagrodzenia
• ustalenie podstawy do wyliczenia ekwiwalentu za urlop ze zmiennych elementów wynagrodzenia
• zasady dopełniania podstawy służącej do wyliczenia ekwiwalentu za urlop
• zasady ustalania współczynnika i jego wpływ na ustalenie wysokości ekwiwalentu
• premie kwartalne, półroczne i roczne w podstawie do naliczenia ekwiwalentu
• ekwiwalent dla osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy
• różnice w zasadach wyliczania wynagrodzenia za urlop i ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy
• zasady dotyczące kalkulacji odpraw i odszkodowań